ฐานข้อมูลวารสารอิเล็กทรอนิกส์ E-Journal [Electronic Journal]
วารสารอิเล็กทรอนิกส์...ง่าย....แค่ปลายนิ้วสัมผัส.......
แหล่งสารสนเทศเพื่อการศึกษา ค้นคว้าและวิจัย
ฐานข้อมูลที่จะกล่าวถึงต่อจากฐานข้อมูลสหบรรณานุกรม คือ ฐานวารสารอิเล็กทรอนิกส์ ปัจจุบันนี้ ห้องสมุดหรือแหล่งบริการสารสนเทศต่างๆ ได้จัดให้บริการวารสารอิเล็กทรอนิกส์กันมากขึ้น และมีแนวโน้มว่าจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ แต่อย่างไรก็ตามการจัดหาวารสารก็ขึ้นอยู่กับนโยบายและงบประมาณด้วย เนื่องจากวารสารอิเล็กทรอนิกส์นั้น มีราคาค่อนข้างแพง
ดังนั้น เพื่อให้คุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด ขอเชิญทุกท่านหันมาให้วารสารอิเล็กทรอนิกส์กันเยอะๆ นะคะ ใน Blog นี้ได้ให้รายละเอียดเบื้องต้น พร้อมมี Link ไปยังขอบเขตเนื้อหาของวารสารแยกเป็นสาขาต่างๆ พร้อมมีวิธีการใช้งานด้วย ลองเข้าไปศึกษาดูนะคะ แล้วคุณจะรู้ว่าวารสารอิเล็กทรอนิกส์ ง่าย..... แค่ปลายนิ้วสัมผัส..จริงๆ
ฐานวารสารอิเล็กทรอนิกส์
วารสารอิเล็กทรอนิกส์ คือ สื่อรูปแบบหนึ่งที่เผยแพร่เป็นฉบับต่อเนื่องมีกำหนดออกที่แน่นอนและเสนอข้อมูลข่าวสารที่ทันสมัย รายงานความก้าวหน้าทางวิชาการ กิจกรรมและผลงานในสาขาวิชาต่างๆ มีการจัดเก็บ บันทึกและเผยแพร่ในรูปของข้อมูลคอมพิวเตอร์และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ โดยสามารถสืบค้นข้อมูลและสั่งซื้อหรือบอกรับเป็นสมาชิกได้จากฐานข้อมูลซีดี-รอม ฐานข้อมูลออนไลน์และเครือข่ายคอมพิวเตอร์ นอกจากนั้น วารสารอิเล็กทรอนิกส์ยังหมายถึงสิ่งพิมพ์ต่อเนื่องในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ที่บันทึกด้วยระบบดิจิทัลในรูปแบบต่างๆ เช่น ซีดีรอม แผ่นบันทึก แถบบันทึก หรือผ่านระบบอินเทอร์เน็ตซึ่งสามารถเข้าถึงด้วยระบบออนไลน์ทางเวิลด์ไวด์เว็บหรือไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ การนำเสนอมีหลายลักษณะ เช่น โดยใช้ภาษาแอสกี (ASCII) ภาษาเอชทีเอ็มแอล (HTML) หรือใช้รูปพีดีเอฟ (PDF) (อังคณา ดอนหัวร่อ, 2547)
ความสำคัญของวารสารอิเล็กทรอนิกส์
วารสารอิเล็กทรอนิกส์มีความสำคัญต่อผู้อ่าน ผู้ผลิต ผู้เขียนและห้องสมุด สรุปได้ดังนี้
1. วารสารอิเล็กทรอนิกส์เป็นแหล่งรวบรวมสารสนเทศทุกแขนงที่ทันสมัย และมีความสำคัญต่อการศึกษาค้นคว้าและวิจัย ซึ่งผู้อ่านสามารถติดตามความรู้ ข่าวสารใหม่ๆ ได้อย่างสะดวกรวดเร็ว ได้จากทั้งที่บ้านและที่ทำงาน โดยไม่จำกัดเวลาและสถานที่
2. ผู้ผลิตวารสารสามารถรวบรวม จัดพิมพ์วารสารในเวลาอันรวดเร็ว ช่วยประหยัดงบประมาณ การพิมพ์ ประหยัดกระดาษ และคำนึงถึงผู้อ่านมากขึ้น
3. การบอกรับเป็นสมาชิกวารสารอิเล็กทรอนิกส์ของห้องสมุด ช่วยประหยัดเวลา งบประมาณและการจัดเก็บ เพราะห้องสมุดไม่ต้องเสียพื้นที่จัดเก็บ บำรุงรักษาและนำขึ้นชั้น
4. เพิ่มบทบาทในการรับรองคุณภาพผลงานทางวิชาการ (Certification) โดยบรรณาธิการ คณะกรรมการในการอ่านและพิจารณาความมีคุณค่าทางวิชาการของบทความ (Peer Review)
5. บทบาทในการประชาสัมพันธ์ (Markerting) โดยทำหน้าที่ในการเผยแพร่ เนื้อหาสาระทางวิชาการ ซึ่งวารสารที่มีชื่อเสียงช่วยทำให้บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นที่รู้จักในวงกว้างขึ้น
6. บทบาทอื่นๆ ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงเวลาในการสื่อสารข้อมูลทางวิชาการ ขยายขอบเขตของการสื่อสารทางวิชาการ และช่วยให้นักวิชาการสามารถสร้างฐานข้อมูลที่มีพลังและความยืดหยุ่นมากขึ้น ตลอดจนเป็นสื่อในการแลกเปลี่ยนข้อมูลซอฟต์แวร์มัลติมีเดียต่างๆ อีกด้วย
ประโยชน์ของวารสารอิเล็กทรอนิกส์
วารสารอิเล็กทรอนิกส์มีประโยชน์พอสรุปได้ดังต่อไปนี้ (สมาน ลอยฟ้า, 2537)
1. เป็นสื่อที่มีความทันสมัย น่าตื่นตาตื่นใจสำหรับผู้ใช้ ทั้งนี้เนื่องจากวารสาร
อิเล็กทรอนิกส์ เป็นนวัตกรรมที่ได้นำเอาเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีโทรคมนาคมเข้ามาใช้ประโยชน์ ทำให้การจัดพิมพ์วารสารและการเผยแพร่วารสารเป็นไปอย่างรวดเร็ว
2. มีความสะดวก รวดเร็วและทันต่อความต้องการ โดยสามารถค้นหาวารสาร อ่าน บันทึกหรือพิมพ์ผลข้อมูลได้ โดยผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ซึ่งแตกต่างจากวารสาร
ฉบับพิมพ์ที่การเข้าใช้ขึ้นอยู่กับเวลาทำการของห้องสมุด
3. วารสารหนึ่งเล่มสามารถใช้ได้พร้อมกันหลายคน โดยไม่จำกัดสถานที่และเวลา
4. วารสารอิเล็กทรอนิกส์สามารถแสดงผลข้อมูลได้ทั้งรูปภาพ กราฟิก ตารางและมัลติมีเดีย
5. วารสารอิเล็กทรอนิกส์สามารถนำข้อมูลไปประยุกต์ใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากสามารถที่จะคัดลอก ตัดภาพ และจัดส่งข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว
6. วารสารอิเล็กทรอนิกส์สามารถเชื่อมโยง (Link) ผู้แต่ง ผู้ผลิต/ตัวแทนขายและ
ผู้อ่านได้ ผ่านทางไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนความรู้และความคิดเห็นระหว่างกันอย่างรวดเร็ว
7. สามารถเชื่อมโยงไปยังเรื่องที่เกี่ยวข้องได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากบทความ ส่วนใหญ่ที่อยู่ในรูปของ HTML จะมีการเชื่อมโยงลิงค์ (LINK) ไปยังเรื่องที่เกี่ยวข้องในเอกสารอ้างอิงของบทความ และเชื่อมโยงลิงค์ (LINK) ถึงคำสำคัญ หัวเรื่องหรือสาขาวิชาที่เกี่ยวข้อง ทำให้ผู้ใช้วารสารสามารถลิงค์ไปยังเรื่องที่สนใจหรือที่เกี่ยวข้องได้อย่างต่อเนื่อง
8. สามารถจัดเก็บข้อมูล สร้างแฟ้มส่วนตัว จัดเก็บประวัติการค้น มีระบบการแจ้งเตือน สามารถฝากคำค้น เพื่อให้ระบบทำการค้นหาข้อมูลและจัดส่งข้อมูลให้ตามคำขอ
9. ช่วยประหยัดพื้นที่ในการจัดเก็บ เพราะต้องการเพียงเครื่องคอมพิวเตอร์ เซิร์ฟเวอร์ หรือแผ่นบันทึกรูปแบบต่างๆ ในการจัดเก็บ
10. ประหยัดเวลาและลดจำนวนบุคลากรในการจัดเก็บวารสารขึ้นชั้นและเย็บเล่ม ตลอดจนไม่ต้องเสียพื้นที่ในการจัดเก็บ ไม่ต้องบำรุงรักษา
11. ช่วยในการจัดเก็บสถิติการใช้วารสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
12. วารสารอิเล็กทรอนิกส์แต่ละฐานจะมีคู่มือและแนะนำวิธีการใช้ ซึ่งผู้ใช้สามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง
ข้อจำกัดของวารสารอิเล็กทรอนิกส์
1. การใช้วารสารอิเล็กทรอนิกส์จำเป็นต้องอาศัยเครื่องมือและอุปกรณ์ทางด้านคอมพิวเตอร์
2. การใช้วารสารอิเล็กทรอนิกส์ผู้ใช้ต้องมีพื้นฐานและทักษะในการใช้คอมพิวเตอร์ ตลอดจนรู้เทคนิคในการสืบค้น
3. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ยังประสบปัญหาเรื่องลิขสิทธิ์ในการใช้ เช่น เมื่อผู้ใช้ต้องการทำสำเนาหรือสั่งพิมพ์ผลข้อมูลเป็นจำนวนมากๆ หรือดาวน์โหลดข้อมูลด้วยโปรแกรมจะถูกแจ้งเตือนการละเมิดลิขสิทธิ์ จากบริษัทผู้ผลิต ซึ่งสถาบันที่บอกรับฐานข้อมูลอาจได้รับผลกระทบคือจะถูกระงับการเข้าใช้ฐานข้อมูลชั่วคราว และปัญหาเรื่องลิขสิทธิ์อีกประการหนึ่งคือ ทั้งสำนักพิมพ์และผู้เขียนต่างไม่เชื่อมั่นในมาตรฐานทางลิขสิทธิ์ เนื่องจากการเข้าใช้ฐานข้อมูล ผู้ใช้สามารถบันทึกหรือพิมพ์ผลข้อมูลได้ ซึ่งจำนวนสำเนาที่บันทึกหรือพิมพ์ผลไป อาจนำไปจำหน่ายต่อไปเพื่อประโยชน์ทางการค้าได้
4. การเขียนบทความลงในวารสารอิเล็กทรอนิกส์นั้น มีขั้นตอนที่ต้องเรียนรู้และยังไม่เป็นที่แพร่หลาย
5. ผู้อ่านส่วนใหญ่คุ้นเคยกับลักษณะทางกายภาพของวารสารฉบับพิมพ์ ที่สามารถจับต้องได้กำหนดที่จัดเก็บได้ มากกว่าวารสารอิเล็กทรอนิกส์ที่ต้องเรียกใช้จากเครื่องคอมพิวเตอร์
6. การให้บริการวารสารอิเล็กทรอนิกส์ อาจเกิดความล้มเหลวของระบบ (System failure) หรือปัญหาขัดข้องทางด้านเทคนิค เช่น ระบบเครือข่ายขัดข้อง ปัญหาฐานข้อมูลขัดข้อง ทำให้ผู้ใช้ไม่สามารถค้นข้อมูลได้ในเวลาที่ต้องการ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น